maandag 20 april 2015

RECENSIE JOODSE BUREN - MARIA BOONZAAIJER



"Maria Boonzaaijer heeft in Joodse Buren heftige thema's in een lichtend perspectief geplaatst" 




Deze roman is onderverdeeld in vier delen, afspelend tussen 1942 - 1944, 1952, 1959 -1960, april 2013.

Dit verhaal is gesitueerd in Nederland tegen een decor van de Tweede Wereldoorlog. Josefien is getrouwd en moeder van maar liefst acht kinderen. Ze zijn streng Rooms Katholiek. Op een dag haast ze zich met haar zieke babydochter naar haar huisarts. Ze komt midden in een razzia terecht en ervaart het als een boze droom. Dan wordt ze opeens aangeklampt door een wanhopige Joodse vrouw.
'Mevrouw, alstublieft'. Een hand klemt om haar arm. Een stem als een windvlaag, dicht bij haar oor. Ze staat als aan de grond genageld, kijkt schuw in de zwarte ogen - groot van angst - van een jonge vrouw, bijna een meisje nog. Weelderige krullen over smalle schouders. Ze draagt een zuigeling op de arm. 'Neem mijn baby mee'.

Josefien snelt weg met haar eigen zieke baby, ze is compleet in verwarring en laat de Joodse vrouw ontredderd achter. Haar weigering blijft haar achtervolgen. Ze gaat de jaren erna zwaar gebukt onder gewetenswroeging. 'Vergassing moet een vergissing zijn. God geve het. Maar als dat niet zo is, leeft die ene Joodse vrouw niet meer en is ook haar kindje dood. Vergast. Het dreunt in haar oor door: mea culpa, mea culpa, mea maxima culpa. O God. Ik had één mens kunnen redden en ik heb het niet gedaan'.

Gaandeweg slaagt ze erin de kwellende gedachte naar de achtergrond te duwen, totdat er na de oorlog Joodse buren onder haar appartement komen wonen. Hiermee komt de gebeurtenis weer op de voorgrond en tot overmaat van ramp raakt haar dochter Lise dik bevriend met het Joodse buurmeisje. Josefien wordt door hen met haar herinnering geconfronteerd.

Het heftige thema, de vervolging en vernietiging van miljoenen Joden, blijf ik ontzettend afschuwelijk en ingrijpend vinden, ongeacht hoe vaak ik erover lees. Zo ook in Joodse Buren, die het intense en tragische verhaal over hen deels in beeld brengt. Daarnaast geeft Maria Boonzaaijer een heldere kijk in de levens van de Rooms Katholieke gezinnen in die tijd, die door de lange arm van de kerk behoorlijk werden beknot in hun doen en laten. Fatsoen ging voor plezier.

Dit verhaal heeft me weten te raken, Josefien's innerlijke verscheurdheid en hoe de meeste mensen in hun onwetendheid dachten over het lot van de Joden is treffend neergezet. De perikelen in het gezin en de familie zijn scherp belicht. Tevens komt de liefde in diverse facetten prachtig en ronduit hartverscheurend aan bod.

Maria Boonzaaijer heeft Joodse Buren in korte, ongekunstelde zinnen geschreven. Door dit eenvoudige taalgebruik is ze erin geslaagd de essentie goed te benadrukken. Onderwerpen zoals de innerlijke strijd van Josefien, de verboden verliefdheid van Lise, de innige vriendschap en familiebanden, zijn allen vanuit een lichtend perspectief geplaatst.






Over de auteur:
Maria Boonzaaijer is docent drama, stemcoach en chansonnière. Joodse buren is haar derde roman. Haar debuut Papa Tango (2009) schreef ze tijdens een vierjarige zeilreis rond de wereld. In 2013 verscheen haar literaire roman Het vreemde meisje, die door de pers lovend werd ontvangen.


Joodse Buren - Maria Boonzaaijer
Genre: Roman
Uitgever: The House of Books
Uitgave: Paperback, 304 pagina's
ISBN: 9789044346039

Geen opmerkingen:

Een reactie posten