RECENSIE DE WOORDEN IN HAAR HAND - GUINEVERE GLASFURD / UITGEVERIJ LUITINGH-SIJTHOFF / LS AMSTERDAM

Voor deze debuutroman heeft Guinevere Glasfurd gedegen research gedaan naar het leven van de beroemde Franse grondlegger van de moderne filosofie, René Descartes en zijn geliefde Helena Jans, een Nederlandse vrouw van eenvoudige komaf. 

Het verhaal start in Amsterdam, in het jaar 1635. Helena Jans is een jonge vrouw die in Amsterdam als dienstmeisje werkt bij Mr. Sergeant. Ze raakt daar onder de indruk van een gast, voor wie ze ook het huishouden moet doen. Hij, de Franse filosoof René Descartes, en zij, de eenvoudige maar intelligente hulp, krijgen een verhouding, ondanks het besef dat hun sociale kloof in die tijd maatschappelijk onoverbrugbaar is. Ze raakt in de ban van de stapels brieven en papier, veren en inkt die ze dagelijks op zijn bureau ziet liggen en leert zichzelf stiekem schrijven. Ze schrijft de woorden in haar hand en op haar armen, bij gebrek aan het kostbare papier en inkt.

Descartes, die in die tijd als filosoof een nogal omstreden imago heeft, maakt haar tot zijn vertrouwelinge en gaat zelfs zover dat hij haar helpt met lezen en schrijven. Hun verhouding groeit uit tot ware liefde en het gaat goed, totdat Helena zwanger raakt van hem. Om een schandaal te voorkomen wordt ze tot haar ontzetting halsoverkop naar Deventer gestuurd, weg uit haar vertrouwde omgeving. Hun enige vorm van contact verloopt via de brieven die ze aan elkaar schrijven. Totdat hij besluit om samen te gaan wonen in Santpoort, een plek waar niemand hen kent ...

In haar historische noot achter in het boek zegt Glasfurd o.a.:

"Voor zover bekend, is er niet een van de brieven die Descartes en Helena elkaar schreven, bewaard gebleven. Het was hoogst ongebruikelijk dat een vrouw uit de sociale klasse van Helena kon schrijven. Ik vroeg me af waar ze dat had geleerd en waarom. Deze vraag stond centraal in het boek en bij het creëren van Helena's achtergrondverhaal en karakter."

Wat fijn dat dit Glasfurd heeft geïntrigeerd, en dat uit haar nieuwsgierigheid dit prachtige indringende liefdesverhaal is voortgekomen. Ze heeft een vlotte pen en haar heldere woorden vervallen nergens in vals sentiment. Deze nuchtere vertelstijl maakt dat dit boek met feit en fictie heel vlot leest en je het verhaal ook voor waar aanneemt, ondanks het stuk eigen-invulling, die overigens zo goed is samengesmeed dat je niet merkt waar het een in het ander overgaat. Ik had de angst, doordat het verhaal mede over een beroemde filosoof gaat, dat het vol wetenschappelijke onderbouwingen zou zitten. Gelukkig is dat beslist niet het geval. Knap van Glasfurd dat ze dat achterwege heeft kunnen laten zonder afbreuk te doen aan de essentie over hem.

De cover is erg goed gekozen en heel aantrekkelijk. Ik zou dit boek in de boekhandel meteen oppakken. Al lezende wordt duidelijk waarom er voor de mooie opvallende rozerode kleur is gekozen. Het past perfect bij het verhaal en geeft de lading ook sfeervol weer.

Ik ben dol op zulke verhalen, helemaal wanneer het als een trein leest en je in de sfeer van die tijd terechtkomt. Een verhaal om van te smullen, indien je liefhebber bent van dit historische genre, zoals ik! 

Ik sluit af met deze treffende quote die in het boek staat: 

"Bene vixit, bene qui latuit."

(Hij heeft goed geleefd, die goed verborgen heeft geleefd.)

Réne Descartes, brief aan Mersenne, april 1634

BOEKINFO

De woorden in haar hand - Guinevere Glasfurd
Oorspronkelijke titel: The words in my hand

In het Nederlands vertaald door Lara Visser

Uitgeverij : LUITINGH-SIJTHOFF / LS Amsterdam

Genre       : Literaire Roman

Uitgave    : Paperback, 384 blz.

Verschenen in september 2016

LEESTIP voor liefhebbers van dit genre: 

Het huis aan de gouden bocht - Jessie Burton / Luitingh Sijthoff / LS Amsterdam

Lees bij belangstelling mijn recensie.