Op gezamenlijke uitnodiging van uitgeverij Nijgh & Van Ditmar en Museum Van Loon nam ik vorige week deel aan de rondleiding bij het museum ter ere van de lancering van het boek Dineren aan de gracht, aan tafel bij Van Loon. Dit museum bevindt zich aan de Keizersgracht 672 in Amsterdam, ooit de residentie van het voorname echtpaar Willem Hendrik en Thora van Loon-Egidius. Hier genoten ze met hun gasten van talloze rijke diners, wat niet onwennig was voor Thora als Dame du Palais van Koningin Wilhelmina.
Van al de heerlijkheden waar ze van genoten moeten hebben, zijn nu dertig van deze recepten - door toenmalige kokkin Leida opgeschreven en gelukkig bewaard gebleven - opgenomen in Dineren aan de gracht. Culinair publiciste Janny van der Heijden heeft ze vertaald naar hedendaagse taal en verkrijgbare ingrediënten en heeft ze hiermee toegankelijk gemaakt voor een breed publiek, waaronder ook de enthousiaste thuiskok. Janny kennen we o.a. van haar bijdrage aan enorm veel kookboeken èn aan bekende tv-programma's van omroep Max (Heel Holland bakt en recentelijk nog De nieuwe Lekkerbek.)
Tijdens de rondleiding (d.d. 4 okt. jl) in het statige pand dat nu grotendeels als museum fungeert, vertelde conservator en auteur Willem te Slaa geanimeerd over de in de adelstand verheven familie Van Loon, hun rijke levensstijl en de vertrouwensband met hun personeel. Zulke 'upstairs-downstairs' verhalen fascineren mij uitermate en ik hing dan ook aan zijn lippen. Janny voegde in haar hoedanigheid ook een flinke duit in het zakje toen we de keuken in het souterrain betraden, dat ooit het domein van kokkin Leida was.
Het voelde alsof ik een culinaire tijdreis maakte naar het verleden, met de potten en pannen aldaar hangend alsof ze op de terugkeer van Leida wachten. Ik dwaalde even helemaal weg in gedachten, naar vervlogen tijden die me al mijn hele leven bijzonder fascineren. Ik genoot en keek mijn ogen uit, ook bij de knusse ontbijtkamer boven, met prachtig uitzicht op de rozentuin en het koetshuis.
Ik vond het bijzonder boeiend om over deze Amsterdamse familie, die oorspronkelijk uit Loon op Zand komt (vandaar de naam Van Loon), te horen en daarna alles nog eens uitgebreid te lezen in het boek. Hun rijke geschiedenis wordt niet alleen in het boek, maar ook fysiek in het museum tot leven gebracht.
Gijs Schunselaar, directeur van Museum Van Loon, vermeld in het voorwoord dat de vier eeuwen tafelcultuur bij de familie Van Loon niet alleen gaan over die aan de Amsterdamse grachten, maar ook over de andere plekken die de familie in de stad bewoonde. In dit persoonlijke verhaal zijn dus ook algemene aspecten vermengd, die ruimschoots aan bod komen in het boek.
"We lezen niet alleen over de tafelcultuur, maar we zien dit juist geplaatst tegen een bredere historische achtergrond. Wie zich door de eeuwen van dit boek beweegt, ziet tevens de Nederlandse geschiedenis aan zich voorbij trekken - door een gastronomische bril, dat wel."
Terwijl ik door de 'vertaalde' recepten blader waan ik me weer terug in het museum en in het leven van de Van Loon's, waar de vazen voor de gekonfijte kastanjes klaar staan op de rijk gedekte tafel. De familie genoot vast ervan, evenals van de Asperges de Puteaux, Hazenpeper, Kreeftcroquetten en nog veel meer lekkers.
Ook zoetigheden als Scones, Brioche, Heldere Bessenpudding en Beschuitpudding komen voorbij, naast wijnen, zuur en saus. Dankzij de inbreng van Janny van der Heijden kunnen we anno nu, in de eenentwintigste eeuw, weer proeven en genieten van het lekkers van toen. Een fijnere manier om de geschiedenis tot leven te brengen kan ik me bijna niet voorstellen.
 |
| De prachtige kastanjevazen tussen de kandelaars |
 |
| Foto site museum Van Loon |
Dit boek is een ode aan een belangrijke Nederlandse familie, die op een zeer toegankelijke en fijne manier is geschetst en tot leven gebracht door Willem te Slaa. De tentoonstelling is een absolute aanrader, te zien van 5 oktober 2018 tot en met 14 januari 2019.
BOEKINFO
Dineren aan de gracht, aan tafel bij Van Loon - Janny van der Heijden en Willem te Slaa
Uitgeverij Nijgh & Van Ditmar
Genre Culinaire Historie
Uitgave Hardcover, 192 pagina's
ISBN 9789038805580
Verschenen oktober 2018
Prijs €29,99
Geen opmerkingen:
Een reactie posten