"Kalme vertelstijl in een natuurlijke, ongerepte, maar tegelijkertijd alarmerende setting"
Het lijkt me een afschuwelijke nachtmerrie, wakker worden in een brandend huis. Dit is wat de bejaarde ex-chirurg Fredrik Welin overkomt. Op een nacht wordt hij wakker in zijn huis terwijl het aan alle kanten in lichterlaaie staat. In zijn haast om zijn vege lijf te redden stapt hij vliegensvlug in twee linkerlaarzen en rent naar buiten. De toegesnelde buren van andere eilandjes helpen blussen, maar het mag niet meer baten.
De volgende morgen staart hij met ontzetting naar de restanten van wat eens zijn huis was. Tot overmaat van ramp verdenkt de politie hem van de brandstichting. Fredrik neemt zijn toevlucht in een oude caravan op zijn eiland. Hij is op zijn auto, boot en oude caravan na al zijn bezittingen kwijt. Hij heeft een dochter Louise, die hij leerde kennen toen ze al dertig was, en met wie het contact alles behalve vlot verloopt.
"... Het was een moment van absolute tijdloosheid. Ik had de tijd, de loop der jaren, altijd ervaren als een groeiende last, alsof dagen en jaren in grammen en kilo's gemeten kunnen worden. De tijdloosheid die ik ervaarde toen ik in het donker op de steiger stond, was een gevoel van gewichtloosheid. Ik sloot mijn ogen en luisterde naar de nachtelijke wind. Er bestond geen verleden, geen toekomst, geen bezorgdheid over Louise, geen huis dat was afgebrand. ..."
Fredrik heeft zich na een medische misser als chirurg teruggetrokken in de anonimiteit. Inmiddels - al tegen de zeventig - leeft hij een rustig leventje. Alhoewel hij de omringende eilandbewoners kent, heeft hij niet veel van doen met hen. Het meeste contact heeft hij met Jansson, de voormalige postbode die alles van iedereen afweet, niet in het minst door zijn enorme nieuwsgierigheid.
Dan komt hij door de brand in contact met de veel jongere journaliste Lisa. Er laaien gevoelens in hem op die hij lang niet meer heeft gehad. Inmiddels branden op omliggende eilandjes nog meer huizen af. Wie is hiertoe in staat en nog belangrijker, wat is het motief?
In dit verhaal voeren eenzaamheid en het tegelijkertijd verlangen naar gezelschap - tegenstrijdige gevoelens die woeden in Fredrik Welin - de boventoon. De dood en verlies doen inzien hoe relatief aardse bezittingen zijn, het ene moment heb je ze in overvloed en binnen een mum van tijd kun je alles kwijt zijn. En alles is zo weer aan te schaffen, mits je over de financiële middelen beschikt. Fredrik wordt door het verlies ervan volledig teruggeworpen op zijn overlevingsinstinct en krijgt andere inzichten over zijn leven en de mensen daarin.
Het verhaal verplaatst zich deels van Zweden naar Parijs en vice versa. Fredrik loopt in de voetsporen van zijn verleden door Parijs, waar hij momenten herbeleeft, maar ook geheel nieuwe indrukken opdoet.
De gebeurtenissen plaatsen zijn leven en zijn handelingen langzaamaan in een ander perspectief, met een milde acceptatie en berusting. Ik vind de vertelstijl die Mankell heeft gehanteerd zeer ontspannen lezen.Kalm en kabbelend wordt het verhaal ontsluierd, geheel in stijl met het levenstempo op de Zweedse eilanden. De diverse personages die het verhaal ondersteunen zijn mooi verweven erin. Dit komt de opbouw van het verhaal ten goede. Het vergankelijke roept een melancholisch gevoel op, waardoor je aan het denken wordt gezet over leven, geborgenheid, verlies en dood.
Jammer dat Mankell niet meer is, een groot schrijf- en verteltalent is weg. Hij is bij velen bekend door het thrillerpersonage Wallander, maar zeker ook door zijn andere werken, waaronder jeugdboeken en romans.
Zweedse laarzen is, volgens vermelding aan het begin van het boek, het zelfstandig te lezen vervolg op de voorloper Italiaanse schoenen. Zelf ben ik nu erg benieuwd naar Italiaanse schoenen, want er komen toch wat kleine verwijzingen voor in Zweedse laarzen die me nopen om het eerste deel ook te gaan lezen. Er is een flinke nieuwsgierigheid naar voorgaande gebeurtenissen ontstaan bij mij, derhalve begin ik eerdaags in Italiaanse schoenen. Ik zal op mijn blog laten weten hoe het verhaal mij bevallen is, zodat jullie, lieve lezers, een totaalbeeld kunnen vormen over beide romans.
Zweedse laarzen - Henning Mankell
Uitgeverij De Geus
Uitgave luxe gebonden editie
2015
Geen opmerkingen:
Een reactie posten